PATA Adventure Travel Mart complete in Bhutan

PATA in Bhutan

PATA Adventure Travel Mart complete in Bhutan

February 9, 2015, Nepal’s tourism products showcased in PATA Adventure Travel Mart in Bhutan
Showcasing tourism attractions with a definite brand image of Nepal as
Adventure Capital of the world, Nepal Tourism Board along with fifteen
private companies participated in PATA Adventure Travel and Responsible
Tourism Conference and Mart in Thimpu, Bhutan, from February 4 to 7, 2015.
The conference not only deliberated on various issues pertaining adventure
tourism but also highlighted travelers’ preference and latest updates on
global tourism trend in the Asia Pacific region.

While visiting Nepal stall during the mart, Prime Minister of Bhutan
Lyonchhen Tshering Tobgay showed keen interest in tourism trend of Nepal
and expressed, “we should work together for the mutual benefits of both the
countries”.

Nepal had the largest number of participants in the mart and had the
opportunity to network with global buyers from Europe, US, Australia,
Russia, Thailand and India. Interest shown could immediately be cashed
because of growing flight connectivity in the region. Nepal being the
leader of adventure products and activities in the world made a dauntless
presence in the conference and mart and showcased the inexhaustible
treasures in the international forum.

Pokhara

ग्रेटर पोखरा अभियान संचालनमा

काठमाडौं : नेपालको प्रमुख पर्यटकीय गन्तव्य पोखराको प्रवद्र्धन गर्न सरकारले ग्रेटर पोखराको अवधारणा अगाडि सारेको छ। भैरहवामा गौतमबुद्ध विमानस्थल निर्माण हुने र यस क्षेत्रमा पर्यटकीय गतिविधि बढाउन बृहत् योजना आइरहेकाले अर्को पर्यटकीय गन्तव्य पोखरामा पनि नयाँ अवधारणा ल्याउन लागिएको संस्कृति पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयले जानकारी दिएको छ।

नेपाल आइपुगेका पर्यटकलाई काठमाडौं, चितवन, लुम्बिनी र पोखरा लैजान एकपछि अर्को नयाँ अवधारणा अघि सार्दै जाने मन्त्रालयका पदाधिकारीको भनाइ छ। पहिलो चरणमा ‘ग्रेटर पोखरा’को अवधारण अगाडि सारिएको पर्यटन मन्त्रालयका उपसचिव राजेन्द्र सिग्देलले बताए।  उनका अनुसार १० वर्षदेखि पोखरामा कुनै पनि नयाँ पर्यटकीय गतिविधि नबढेकोले थप योजना ल्याउन यो अवधारणा अगाडि सारिएको हो। पोखरामा क्षेत्रीय अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलसमेत निर्माण हुने भएको छ। विमानस्थल निर्माणपछि पोखरा आउने पर्यटकको बसाइ बढाउन पनि नयाँ पर्यटकीय योजना आवश्यक परेको मन्त्रालयको बुझाइ छ। नेपाल आइपुगेका पर्यटकलाई काठमाडौं, चितवन, लुम्बिनी र पोखरा लैजान एकपछि अर्को नयाँ अवधारणा अघि सार्दै जाने सरकारी योजना छ।
Bagmara Chitwan

सौराह नजिक बाघमारा त्रिबेत्री क्षेत्र

दि पावर न्युज सम्वाद दाता, काठमाडौ, पर्यटकीय मनोरमताले चिनिएका देशका धेरै स्थानसँगैको नेपालकै तेस्रो पर्यटकीय गन्तव्यमा पर्छ । पर्यटक तान्नेमध्ये पृथक परिचय पाएकोसौराह नजिक बाघमारा त्रिबेत्री क्षेत्र  पर्यटकीय मनोरमताले आफैंमा भरिपूर्ण छ ।

Bagmara Chitwan
तस्विर : दिपक न्यौपाने, चितवन, बाघमारा
Chitwan hatti mahostsab

“समाज, संरक्षण र सम्वृदि” -११ औं चितवन हात्ती महोत्सव

प्रेस विज्ञप्ती

“समाज, संरक्षण र सम्वृदि” भन्ने नाराका साथ यो वर्षको  चितवन हात्ती महोत्सवको ११ औं संस्करण आगामी डिसेम्बर २६ देखि ३० तारिख सम्म अर्थात २०७१ पौष ११ देखि १५गते सम्मआयोजना गर्न लागि रहेको  जानकारी गराउन पाउदा हामि ज्यादै हर्षित छौं । आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटक प्रर्वद्धन तथा लोप हुदैं गएको हात्तीहरुको संरक्षण र यसको महत्वको बारे जानकारी दिनु , वन्यजन्तु संरक्षणमा एकजुट हुनु र जनचेतनाअभिबृद्धि गराउनुनै यो महोत्सवको मुख्य उद्देश्य रहि आएको छ । पछिल्लो समय अन्तर्राष्ट्रिय पर्यटन जगतमा भिन्नै स्थानबनाउन सफल यस महोत्सवले समग्र चितवनको बा्रन्डिंगमा  महत्वपुर्ण योगदान गरीराखेको छ । सुरुवाति दिन देखि अहिलेसम्मको ११औं संस्करणसम्म आईपुग्दा हामीले हात्तीसँगका अनेकौ रोचक खेलहरुलाई पस्कदै  आएको कुरा यहा हरुलाई अवगत गराउन चाहान्छौ । विस्वमा आएका पछिल्ला चुनौतिलाई हृदगंम गर्दै हामीले यो कार्यक्रमलाई हात्ती मैत्रीबनाउदै लैजाने र  विस्तारै यो महोत्सवको ढाँचा परिवर्तन गर्ने तर्फ हामि  लागी रहेका पनि छौं । यसै वर्ष देखि हामीले कार्यक्रमको नौलो आर्कषण को रुपममा हात्ती वनभोज  कार्यक्रम अगाडि वढाउन गएको कुरा यहाहरुलाई जानाकारी गराउन पाउदा हामि ज्यादै नै हर्षित छौ । अनि, यसै वर्ष देखि विगतको परम्परा तोड्दै  हामीले हात्तीलाई एक तर्फीमात्र दौडाउने कुरा पनि जानाकारी गराउन चाहान्छौं । जंगल र जंगलीजनावर राष्ट्रका साझा सम्पती भएकोले यिनीहरुको संरक्षण गर्नु हामीसबैको दायित्वहो। यसमा संपुर्ण सरोकारवालाहरु एक भई हात्ति संरक्षण मा लाग्न हार्दिक अपिल पनि गर्दछौ।  हात्तीबिना यस महोत्सव असम्भव रहेको र अनि मानिस पनि सगँगगै खेल्ने खेल भएकोले हात्ति सरंक्षण र यसको विकासमा यहाका स्थानिय कति जागरुक र कटिवद्ध छन् र हात्ति प्रतिको दायित्व र आफ्नो व्यवहार प्रति को जवाफदेहिता लाई पनि यस महोत्सवले  प्रस्ट पार्दछ यो नैे वन्यजन्तु संरक्षणमा सकारात्मक सन्देश हो भन्ने हामिलाई लागेको छ । हाम्रो जस्तो विकासोन्मुख देशमा वन र वन्यजन्तु संरक्षणमा लाग्दै गर्दाका धेरै चुनौतिहरु विद्यमान भए पनि यसैलाई आर्कषण गरी   प्रत्यक्ष रुपमा पर्यटन विकासमा टेवा पु¥याउनु भनेको एक उपलब्धि मान्नुपर्दछ।  निश्चयनै पर्यटन र यसको पर्यटकिय संभावनाहरुलाई जोगाउन पनि पर्यटनमा आवद्ध स्थानियको प्रतक्ष्य सहभागितामा वन र वन्यजन्तु संरक्षणमा लागीरहनु भनेको  निश्चयनै गर्वको कुरा हो।
यहाँहरुको महत्वपूर्ण सहयोगलेनै चितवनहात्ती महोत्सव जस्तै चितवनलगायत नेपालको अन्यमहत्वपूर्ण पर्यटकीय स्थानहरुमा यसखाले गतिविधीहरु स्थापितहुन सफलभएका छन् । यसको सकारात्मकप्रचार–प्रसारले यस महोत्सवको निरन्तरता दिने र सहभागिता बढाउने मात्रनभई नेपाल प्रतिको आर्कषण लाई अझै उचाईमा पु¥र्याइरहेकोे पनि छ । अन्त्यमा, यहा उपस्थीत संपुर्ण  सञ्चारमाध्यममा  (अन्तराष्ट्रिय, राष्ट्रिय तथा स्थानिय टेलिभिजन, रेडियो, पत्रपत्रिकाहरु लगायत संपुर्ण अनलाईन मिडियाहरुमा) आवद्ध पत्रकार मित्रहरुले हाम्रो यस कार्यक्रमलाई उचित स्थान दिनुहूनेछ भन्ने आशा र विस्वास गरेका छौ । सगसगै यस कार्यक्रमको दौरानमा स्वयं आफै उपस्थीत भई  ११औं चितवन हात्ती महोत्सवमा सञ्चालनहुने हरेक गतिविधीहरुको अझ परिस्कृत ढगंले  निरन्तर प्रसारण तथा प्रकाशन गराई यस महोत्सवलाई  बिगतकावर्ष हरुमा भन्दा पनि अझ वढि उत्कृष्ट र सफल वनाई दिनुहुन पनि हामि क्षेत्रिय होटेल संघ, नेपाल,चितवन हार्दिक अनुरोध गर्दछौं । साथै यस महोत्सव भरी यहाँहरुको सक्रिय सहभागिताको  लागि समेत हामी विनम्र अनुरोध गर्दछौं ।
कार्यक्रमबारे जानकारी
    महोत्सव हुने मिति ः–
    २०७१पौष ११,१२,१३,१४ र १५ गते ( तद्नुसार २६,२७,२८,२९ र ३० डिसेम्बर २०१४ ) सम्म
    महोत्सवहुने स्थान ः–
    बाघमारा मध्यवर्ती सामुदायिक वनको चौर,सौराहा ( नेपाल दुर सञ्चारको टावर नजिक )

    महोत्सवको विशेष आकर्षणहरु ः–
    हात्तीपिकनिक
    हात्ती दौड प्रतियोगिता
    हात्तीको छावाहरुको रोचक फुटबल प्रतियोगिता
    हात्तीको श्रँृगार प्रतियोगिता
    गाडा दौड प्रतियोगिता
    टाँगा दौडप्रतियोगिता
    डुङ्गा दौडप्रतियोगिता
    हात्तीको दिनचर्या बारे जानकारी
सञ्चार माध्यलाई व्यवस्था
    यस वर्ष हाम्रो कार्यक्रम स्थलमा निशुल्कवाईफाईको व्यवस्थागरिएको छ ।
    समाचार सम्प्रेषण गर्न हामीले मिडिया सेन्टरको स्थापना पनि गर्ने छौं ।
    कार्यक्रमको उद्घाटनको दिनएभिया क्लबको अल्ट्रा फ्लाईटले झण्डातोलन र पुष्प वर्षा गर्ने छन् ।
    आयोजक
    क्षेत्रीय होटल संघ नेपाल,चितवन

    सह–आयोजकहरु
    रत्ननगर नगरपालिका
    मृगकुञ्जउपभोक्ता समिति
    बाघमारा मध्यवर्ती सामुदायिक वन
    चित्रसेन मध्यवर्ती सामुदायिक वन
    युनाईटेड हात्ती संचालन सहकारी संस्थालि.
    रेष्टुरण्ट एण्ड बार एसोसियशन सौराहा ( रेवान )
    सौराहा बचत तथा ऋण सहकारी संस्थालि.
    सौराहा पर्यटन व्यवसाय समुह

    प्रवद्र्धक ः–
    नेपाल पर्यटन बोर्ड
अन्य आर्कषण हरु
    राष्ट्रिय तथा स्थानियकलाकारहरु द्धारा विविध सास्कृतिककार्यक्रमहरु

    सहभागी संख्या ः–
    हात्ती दौड प्रतियोगिता – २०
    हात्तीको छावाहरुको रोचक फुटबल प्रतियोगिता – ४
    हात्तीको श्रँृगार प्रतियोगिता – ५
    गाडा दौड प्रतियोगिता – २०
    टाँगा दौडप्रतियोगिता – १८
    डुङ्गा दौडप्रतियोगिता – १०
    कलाकारहरु ः–
    ईन्दिरा जोशी
    हेमन्तशर्मा
    भद्रगोल युनिट ( कंक्रोज र वले )
    स्थानिय गायक उमागिरी, नेत्रजीपन्तको आधुनिकलोक तथा दोहोरी गीतहरु  र विनोद लोप्चन।
    रत्ननगर कलामन्दिरकाकलाकारहरुको नृत्य प्रस्तुति
    नारायणी दोहोरी साँझको दाहोरी प्रस्तुती
    अनुमानित बजेट ः–
    ३७,६९,६३० अनुमानित बजेट रहेको छ ।

    सुरक्षाव्यवस्था ः–
    सुरक्षाव्यवथाको लागिकार्यक्रम स्थल वरपर पर्यटन प्रहरी ,जनपथप्रहरी तथा सशस्त्र प्रहरी र स्थानिय क्ल्वका स्वंयम सेवक परिचालन गरिने छ ।
    प्र्राथमिकउपचार
    प्राथमिकउपचारको लागी कार्यक्रम परिसर भित्र एक वटा प्राथमिकउपचारको स्टलको र एमबुलेन्सको व्यवस्थागरिने छ ।
    सहयोगी संस्थाहरु ः–
    चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज
    राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण कोष
    तराई भु–परिधीकार्यक्रम
    कुमरोज मध्यवर्ती सामुदायीक वन
    जन कौली मध्यवर्ती सामुदायीक वन
    लायन्स क्ल्वअफचितवन सौराहा
    वन्यजन्तु संरक्षण समाज नेपाल
    बर्ड एजुकेशन सोसाईटी

……………………….
केशव पाण्डे
काठमांडौ  संयोजक
११औं चितवनहात्तीमहोत्सव–२०७१

kaulepani

भिटोफले काउलेपानी गाउँ प्रवद्र्धनार्थ स्थलगत भ्रमण गर्ने

 दि पावर न्युज संवाद दाता, काठमाडौ – गाउँ पर्यटन प्रवद्र्धन मञ्च (भिटोफ–नेपाल)ले ३५औं विश्व पर्यटन दिवशको अवसरमा घोषणा गरिएका लम्जुङको काउले पानी गाउँलाई प्रवद्र्धन गर्ने भएको छ । उक्त गाउँको प्रवद्र्धनको लागि भिटोफ–नेपालद्वारा स्थलगत अध्ययन अवलोकन भ्रमण कार्यक्रम आयोजना गर्न लागेको छ ।
उक्त गाउँको प्रवद्र्धनको लागि आगामी पौष २५ र २६ गते स्थलगत अध्ययन अवलोकन भ्रमण कार्यक्रम तय गरिएको भिटोफ–नेपालले जनाएको छ । उक्त कार्यक्रममा पर्यटन सचिव, विशेषज्ञसहितको ६० जनाको टोली काउले पानी पुग्ने कार्यक्रम छ ।
भिटोफ नेपालले हरेक वर्ष एक नयाँ गाउँलाई प्रवद्र्धन गर्दै आएको छ । यसअघि बारपाक, चित्लाङ, घलेगाउँ, तनहुँसुरलगायतका गाउँको पर्यटन प्रवद्र्धनको लागि स्थलगत अध्ययन अवलोकन भ्रमण कार्यक्रम आयोजना गरिसकेको छ ।

chitwan

एघारौ चितवन हात्ति महोत्सवको तयारी तीब्र

काठमाडौं । तेस्रो पर्यटकीय गन्तव्य चितवनको पहिचानको रुपमा स्थापित चितवन हात्ति महोत्सव २०१४ को लागि तयारी तीब्र पारिएको छ । आगामी पुस ११ गतेदेखि १५ गतेसम्म आयोजना हुन लागेको ११औं चितवन हात्ति महोत्सवको लागि तयारी तीब्र पारिएको हो ।
चितवन राष्ट्रिय निकुञ्जका बन्य जन्तुहरुको संरक्षण, स्थानीय कलासंस्कृतिको जगेर्ना गर्ने तथा पर्यटन विकास गर्ने मुख्य उद्देश्यका साथ सन् २००४ देखि हरेक वर्ष क्षेत्रीय होटल संघ नेपाल, चितवनले उक्त महोत्सव आयोजना गर्दै आइरहेको छ ।
संयोजक पाण्डेका अनुसार यस वर्षको महोत्सवमा हात्ति दौड प्रतियोगिता, हात्तिको छाउराहरुको फुटबल प्रतियोगिता, हात्ति सुन्दरी प्रतियोगिता, टांगा रेस, गोरुगाडा प्रतियोगिता, डुंगा प्रतियोगितालगायतका कार्यक्रम सञ्चालन गरिने छ । त्यससँगसँगै यस वर्षको महोत्सवमा नयाँ कार्यक्रमको रुपमा हात्तिहरुको बनबोज कार्यक्रम सञ्चालन गरिने छ । बनभोजमा हात्तिहरुलाई एकै ठाउँमा भेला पारेर मनपर्ने खाना खुवाइने छ ।
त्यसका साथै राष्ट्रिय ख्यातिप्राप्त कलाकार तथा स्थानीय कलाकारहरुबाट मनोरञ्जनात्मक साँस्कृतिक कार्यक्रम पनि सञ्चालन गरिने छ भने स्थानीय कलासंस्कृति र झाँकी प्रदर्शनीसमेत गरिने छ । कार्यक्रमस्थलमा विभिन्न फुड स्टलहरु राखिने छ । फुडस्टलमा विशेषगरी थारुलगायतका स्थानीय जनजातिहरुको खानाका परिकारहरु राखिने बताइएको छ ।

खुम्बु क्षेत्र भ्रमणमा आएका पर्यटक फर्कने क्रम सुरु

काठमाडौं, १६ मंसिर – पर्यटकीय गन्तव्य खुम्बु क्षेत्र घुम्न आएका पर्यटक धमाधम फर्कन थालेका छन् । अक्टोबर सिजनमा हिमाली क्षेत्रको पदयात्रा तथा हिमाल आरोहण गर्नका लागि आएका विदेशी पर्यटक धमाधम फर्कन थालेका हुन् ।
माथिल्लो क्षेत्रमा चिसोसँगै हिमपातसमेत पर्न थालेपछि सगरमाथा, आमाडब्लम लगायत हिमालका आधार शिविर तथा माथिल्लो बस्तिहरु पर्यटकहरु फर्किने क्रम तीब्र भएको छ ।
अहिले खुम्बु क्षेत्र भ्रमण गर्न आउने भन्दा फर्कने पर्यटकहरुको संख्या बढि रहेको ईलका प्रहरी कार्यालय नाम्चेले जनाएको छ । अहिले दैनिक २ सयको हाराहारीमा पर्यटक फर्किरहेको हुनाले खुम्बुको माथिल्लो क्षेत्रमा पर्यटकको संख्या न्युन हुँदै गएको छ ।
पर्यटकहरु फर्कन थालेसँगै खुम्जुङ भ्याली भन्दा माथिल्लो बस्तिका होटलहरु पनि सुनसान हुन थालेको हाम्रा समाचारदाता विमला पुकुर्टीले जानकारी दिनुभएको छ । होटलका काम गर्ने कामदार तथा अन्य कामका लागि गएका मजदुरहरु फर्किन थालेका र केही होटल पसल समेत बन्द गर्न थालेका जनाइएको छ ।
पर्यटकीय मौसम सकिएपछि खुम्बु क्षेत्रको चहलपहल सुनसान बन्दै जान्छ । मंसिरको अन्त्यसम्ममा खुम्बुबाट पर्यटकहरु फर्किसक्ने व्यवसायी निमातेम्बा शेर्पाले बताउनुभएको छ । यो सिजन सकिएपछि फागुनको मध्यबाट खुम्बुमा फेरी चहलपहल शुरु हुन्छ ।

नाराद्वारा १३औं ह्वाइटवाटर च्यालेन्जको तयारी तीब्र

काठमाडौं÷नेपाल एसोसिएसन अफ ¥याफ्टिङ एजेन्ट (नारा) १३औं हिमालयन ह्वाइटवाटर च्यालेञ्जको तीब्र तयारी गरिरहेको छ । हरेक वर्ष आयोजना गरिँदै आएको उक्त प्रतियोगिता आगामी नोभेम्बर २८ देखि ३० ताखिरसम्म त्रिशूलीको फिस्लिङमा हुन लागेको हो ।
आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटन प्रवद्र्धन गर्ने मुख्य उद्देश्यका साथ नाराका साथ हरेक वर्षको नोभेम्बरको अन्तिममा हिमालयन ह्वाइटवाटर च्यालेञ्ज आयोजना गर्दै आएको छ । उक्त कार्यक्रमको प्रवद्र्धन नेपाल पर्यटन बोर्डले गर्नेछ भने टान, एनएमए तथा विदेशी संस्थाहरुको समेत सहयोग रहनेछ ।
चितवन फिस्लिङस्थित त्रिशूली नदीमा आयोजना हुने प्रतियोगितामा २० भन्दा बढी देशको सहभागि

The Preparition is Rapidily going on for nara for 13 th Challenges
The Preparition is Rapidily going on for nara for 13 th Challenges
ता रहने नाराले जनाएको छ । नाराका अध्यक्ष चन्द्र दाहालका अनुसार प्रतियोगितामा ‘¥याफ्टिङ’ र ‘कायाकिङ’ गरी दुईओटा ‘इभेण्ट’ समावेश गरिनेछ । ¥याफ्ट इभेण्टअन्तर्गत ६÷६ जनाको समूह बनाई प्रतियोगिता सञ्चालन हुनेछ । निश्चित बिन्दुबाट प्रस्थान गर्ने समूहमध्ये सबैभन्दा छिटो अन्तिम बिन्दुमा पुग्ने समूह विजेता हुनेछ । कायाकिङमा भने ‘कायाक फ्री–स्टाइल’, ‘कायाक डाउन रिभर रेस’, ‘स्लालम’ र ‘बोटर क्रस’ गरी चार प्रकारका प्रतियोगिता आयोजना हुनेछन् ।
उक्त प्रतियोगितामा भाग लिन स्वदेशीको लागि एकमुष्ट १ हजार रुपैयाँ शुल्क निर्धारण गरिएको छ भने विदेशीको लागि प्रतिव्यक्ति २५ डलर तोकिएको छ । सो शुल्क बुझाएपछि ३ दिनको होटल, यातायात तथा लजिङफुडिङ निःशुल्क हुनेछ ।
प्रतियोगिताको प्रथम, द्वितीय र तृतीय हुने समूहका खेलाडीलाई जलयात्रामा प्रयोग हुने विभिन्न सामग्रीसँगै ट्रफी प्रदान गर्ने नाराको योजना छ । जलयात्रा व्यवसायमा संलग्न रिभर गाइड तथा जल खेलाडीको दक्षता अभिवृद्धि सँगसँगै नेपालमा साहसिक पर्यटनको प्रवद्र्धन गर्ने उद्देश्यले प्रतियोगिता सञ्चालन गर्न लागिएको हो ।
हाल नेपालमा १६ वटा नदी ¥याफ्टिङ गर्नका लागि खुल्ला गरिएको छ । जसमध्ये त्रिशूली, भोटेकोशी, कालीगण्डकी, सेती खोला प्रमुख छन् ।

बसन्तपुर विश्वसम्पदा सूचिबाट हट्ने खतरामा

काठमाडौं÷राजधानीमा मुख्य पर्यटकीय स्थलमध्ये बसन्तपुर दरबारस्क्वायर क्षेत्रको सौन्दर्यमा ह्रास आउने क्रम जारी रहेको छ । अतिक्रमण, अव्यवस्थित सहरीकरण र राजनीतिक दल एवं सर्वसाधारणमा चेतनाको अभावले गर्दा सन् १९७९मा युनेस्कोले विश्वसम्पदामा सूचीकृत बसन्तपुरको सौन्दर्यमा दिनानुदिन ह्रास आइरहेको हो ।
बसन्तपुर क्षेत्रको व्यवस्थापकीय जिम्मेवारी काठमाडौं महानगरपालिकाअन्तर्गत हनुमानढोका संग्रहालय विकास समितिलाई दिइएको छ । समितिले बसन्तपुर दरबार क्षेत्र प्रवेश र अवलोकनका लागि प्रतिपर्यटकबाट सात सय ५० रुपैयाँ लिन्छ । तर पर्यटकले तिरेको मूल्य बराबरको सेवा, सुविधा र वातावरण अनुभूत गराउन नसकेको जनगुनासो आउने गरेको छ । त्यसैले उसको कारणले गर्दा पनि यस क्षेत्रमा थप समस्या उत्पन्न भइरहेको छ ।
अनियन्त्रित भीडभाड, अव्यवस्थित फुटपाथ पसल, सवारी आगमन र जथाभावी सवारी पार्किङका कारण बसन्तपुर दरबार क्षेत्रको सौन्दर्यमा आँच आइरहेको छ ।
पानी पर्दा सामान्य ओत लाग्ने र घाम लाग्दा शीतल महसुस गर्ने स्थाल छैन भने सार्वजनिक शौचालयको पर्याप्त प्रबन्ध नहुनु र फोहोर फाल्ने क्षेत्रसमेत नभएको हुनाले बसन्तपुर थप कुरुप बनेको छ । सडक बालबालिकाको अखडा र पर्यटकलाई जबर्जस्ती सामान भिराउने घुमन्ते व्यापारीको व्यवहारबाट पनि पर्यटकले सास्त बेहोर्नुपरिरहेको छ ।
फुटपाथमा राखिएका पसलहरुका कारण पैदल यात्रा गर्नेहरुलाई अवरोध सिर्जना गरेको छ । यस्तै ठाउँठाउँमा खोलिएका क्युरियो पसल र त्यहाँका व्यपारीले पर्यटकलाई अनावश्यक हैरान पार्ने गरेका छन् । बसन्तपुरको सौन्दर्य हेर्न आएका स्वदेशी र विदेशी पर्यटकहरुका लागि माग्नेहरुसँग उम्किन पाउनु एउटा चुनौतीकै रुपमा खडा भइदिन्छ । साँघुरो सडक र त्यसमा अव्यवस्थित ढंगले रोकिएका सवारीसाधनले बसन्तपुरलाई झन् ठेलमठेल बनाएको छ । अव्यवस्थित ढंगले रोक्नेमा निजी क्षेत्रका साथै सरकारी नम्बर प्लेटका गाडीको संख्या अत्यधिक हुने गरेको छ ।
यस्तै अवस्था रहिरहने हो भने कुनैपनि बेला बसन्तपुर दरबारस्क्वायर क्षेत्र विश्वसम्पदा सूचीबाट हट्न सक्ने खतरासमेत बढेर गएको छ ।
अत्यधिक भीडभाडका कारण वातावरण खलबलिएको भन्दै युनेस्कोले सन् २००३ मा काठमाडौंका अन्य सात स्मारकसँगै बसन्तपुर दरबार क्षेत्रलाई समेत खतराको सूचीमा राखेको थियो । बसन्तपुर क्षेत्रलाई सुधार गर्ने सरकारको प्रतिबद्धता र सुधारका केही कार्यक्रम ल्याएपछि सन् २००७ मा भने युनेस्कोले बसन्तपुर दरबार क्षेत्रलाई खतराको सूचीबाट हटाएको थियो । तर, त्यसबेला गरिएका प्रतिबद्धताहरु भने अझै पूरा हुनसकेका छैनन् ।
विश्वसम्पदामा सूचीकृत भएपछि केही प्रावधानहरु स्वीकार गर्नुपर्ने हुन्छ । सम्पदामा सूचीकृत स्थलमा सभासम्मेलन गर्न नपाइने प्रावधान छ । यसैगरी सवारी प्रवेश निषेध, टेलिफोन र बिजुलीका तार जमिनमुनिबाट लग्नुपर्ने, संरचना मर्मतसम्भारका नाममा आधुनिक बनाइन नपाइने, वातावरण खल्बलाउने कुनै पनि गतिविधि गर्न नपाइने युनेस्कोको प्रावधान रहेको छ । तर, पुरातत्व विभागले यसो बताइरहँदा पनि महानगरपालिकाले वास्ता गरेको देखिँदैन । बसन्तपुर दरबार क्षेत्रमा अनियन्त्रित भीडभाडका बीचमै सधैं कुनै न कुनै नाममा सभासमारोह भइरहेका छन् । ठूलो स्वरमा संगीत बजाइन्छ, राजनीतिक दलले आयोजना गर्ने विभिन्न कार्यक्रममा लाउड स्पीकर र शक्तिशाली साउन्ड सिस्टम प्रयोग गरिन्छ । यति मात्रै होइन कतिपय राजनीतिक दलले आफ्नो राँके जुलसको उद्गम वा समापनको थलो नै बनाउने गरेका छन् बसन्तपुर दरबार क्षेत्रलाई ।
बसन्तपुरका मन्दिर तथा ऐतिहासिक सम्पदा सबैको चासोको विषय बन्ने गरेको छ । समयसँगै यी संरचनाहरु जीर्ण बन्दै गएका छन् । तर, वर्षेनी करोडौं रुपैयाँ राजस्व संकलन हुने यस क्षेत्रको मर्मत र सम्भारका लागि कुनै पनि निकाय गम्भीर भएको देखिँदैन । सधैंको भीडभाड र मर्मतसम्भारको अभावको कारण खतरा बढ्दै गएको स्वयं हनुमानढोका संग्रहालय प्रमुख बताउँछन् ।
यस क्षेत्रमा रहेका प्राचिन मठमन्दिर, दरबार र संग्रहालयलगायतका ऐतिहासिक सम्पदाले वर्षेनी लाखौं पर्यटकलाई आकर्षित गरेको छ । दरबार क्षेत्रको सौन्दर्य र त्यहाँका घर, मठमन्दिर एवं देवलहरुमा कुँदिएका कलाकृति इतिहासकै पानाझैं रहेका छन् । दरबार क्षेत्रको सौन्दर्य, जीवित कुमारीको दर्शन गर्ने होस् या काठमाडांैको इतिहास जान्न खोज्नेहरु नै किन नहोस्, यहाँ ठूलो भीड हुन गर्दछ ।
काठमाडौं महानगरपालिकाअन्तर्गत रहेको बसन्तपुर दरबार क्षेत्रमा १२ देखि १८औं शताब्दीमा निर्माण गरिएका हिन्दू र बौद्धधर्मसँग सम्बन्धित धार्मिक, सांस्कृतिक र ऐतिहासिक सम्पदाहरु छन् । यहाँ मल्ल र शाहवंशीय राजाले बनाएका दरबारसँगै दर्जनौं मठमन्दिर छन् । लामो समयसम्म राजा महाराजाको बसोबास रहेकाले यस क्षेत्रमा थुपै्र दरबार, मठमन्दिरलगायतका ऐतिहासिक महत्वपूर्ण सम्पदा रहेको पाइन्छ ।

मुख्य पर्यटकीय ठमेल सार्क सम्मेलनलाई गिज्याउँदैछ

आसन्न सार्क शिखर सम्मेलनको अवसरमा राजधानीलाई रमझम बनाउने काम तिब्र भइरहेका बेला काठमाडौं मुख्य पर्यटकीय क्षेत्र ठमेल भने कुरुप बन्न थालेको छ । तेस्रो मुलुकबाट नेपाल भ्रमणमा आउने पर्यटकमध्ये करिव ८० प्रतिशत पर्यटक ठमेल पुग्ने गर्छन् । पर्यटकहरुको जमघट हुने ठमेल अन्तर्राष्ट्रिय जगतमा नेपालको पहिचान दिलाउने ठाउँ हो । तर, कुरुप बन्दै गइरहेको ठमेलले नेपालको पहिचान अन्तर्राष्ट्रिय जगतमा कस्तो पुर्‍याउला ? ठमेल पुग्ने पर्यटकले बाटोमा छरिएका तार, भत्केको सडक र अव्यवस्थित होर्डिङ बोर्डभन्दा बढी केही देख्न पाउँदैनन् । Themel