४ कात्तिक, काठमाडौं । तुलसी विष्णुप्रिया भएकाले सो दिन आज हरिबोधिनी एकादशी, तुलसीको पूजाअराधना गरी मनाइँदैछ । तुलसीको मठ नजिकै विष्णुको प्रतीकका रुपमा निगालाको लिङ्ग गाडेर विधिपूर्वक पूजा गरिन्छ । घरघरमा रहेका तुलसीको बोटमा पुजा गर्नाले मनले चाहेको बर प्राप्त हुने बिश्वास छ । काठमाडौँ उपत्यकाका चारनारायण भक्तपुरको चाँगुनारायण, काठमाडौँका शेषनारायण र इचँगुनारायण तथा ललितपुरको विशङ्खुनारायण, बुढानीलकण्ठ मा विशेष मेला लागेको छ ।

बूढानीलकण्ठ नारायणस्थानको दर्शन गर्न पनि उत्तिकै दर्शनार्थीहरुको भीड लागेको छ । हरिशयनीदेखि हरिबोधिनी एकादशीका दिनसम्म चार महिना विष्णुका भक्तले तुलसीको व्रत गरी विशेष पूजा गर्छन् ।  तुलसीको विवाह विष्णुसँग गर्ने परम्परा बसेको हो । कार्तिक महिनाभर सबै देवदेवी तुलसीमै निवास गर्छन् भन्ने धार्मिक विश्वास छ । आषाढ शुक्ल एकादशी अर्थात् हरिशयनी एकादशीका दिनमा क्षीरसागरमा सुतेका विष्णु आज ब्युँझने भएकाले आजको एकादशीलाई हरिबोधिनी वा प्रबोधिनी एकादशी पनि भनिन्छ । आजको ठूलो एकादशी व्रतले हजार अश्वमेध यज्ञ तथा राजसूय यज्ञ गरे बराबरको फल पाइने शास्त्रीय मान्यता छ ।

प्रदेश नं. २ का आठ जिल्लामा भएको स्थानीय तहको चुनावमा जितसँगै दशैँको छुट्टै रौनक छाएको देखिएको छ । धार्मिक एंव पर्यटकीय नगरी जनकपुरधाममा विशेष तामझामका साथ दशैँ मनाइँदै छ । यो उत्सवलाई दुई दशकपछि स्थानीय तहका प्रतिनिधि चयनले थप विशेष बनाएको छ । यतिखेर जनकपुरमा दोहोरो खुशीको माहोल छ ।  शहरबजारमा आएर विभिन्न पेसा–व्यवसाय गर्दै आएका पनि दशैँ मान्न आफ्नै थातथलो फर्कने गरेकाले पनि किनमेल बढी हुने गरेको छ । त्यसैले व्यवसायीले अन्य बेलाको भन्दा दशैँका बेला निकै बढी व्यापार गर्ने गरेका छन् । यसले अर्थतन्त्रमा पनि सकारात्मक प्रभाव पार्ने गरेको छ ।

 जनकपुरमा दशैँको मुख्य आस्थाको केन्द्र रहेको राजदेवी मन्दिर सिङ्गारिएर झकिझकाउ बनाइएको छ । राजदेवी, बौद्धीमाई, आमरथाना अन्नपूर्णदेवी र दुर्गामन्दिर तथा चोकचोकमा देवी दुर्गाको प्रतिमा स्थापना गरिएको छ । रामानन्द चोक, भ्रमरपुरा चोक, मुरली चोक, कदम चोकमा पनि पूजा आयोजना गरिएको छ । आकर्षक पन्डाल र बिजुली बत्तीका कारण जनकपुर झिलिमिली बनेको छ । यहाँ क्लबले चन्दा संकलन गरी दुर्गा पूजामा लाखौँ खर्चंदै आएको छ । विजयादशमी शुरुसँगै यहाँका शक्तिपीठ आकर्षक रूपले सिङ्गारिने गरिन्छ ।   दशैँमा पूजापाठ र भव्य मेला आयोजना गर्न स्थानीय युवा क्लबले शक्तिपीठमा पण्डाल लगाएका छन् ।

११ असोज, काठमाडौं :  घटस्थापनादेखि नै नवरात्रि आरम्भ हुन्छ । आश्विन शुक्लपक्षको सप्तमी तिथिलाई जनबोलीमा फूलपातीका रुपमा चिनिन्छ ।   बडादशैंका नवरात्रिको सातौं दिन आज देशभर घर-घरमा फूलपाती भित्र्याइँदै छ ।  फूलपातिदेखि विजयादशमीसम्मलाई विशेष रुपमा मनाउने गरिन्छ । देवी कालरात्रिले चण्ड, मुण्ड र रक्तविज नामक राक्षसहरुको वध गरेको दिनका रुपमा महासप्तमी मनाउने गरिन्छ । आजको दिन कालरात्रि देवीको पूजा, आराधना गर्ने गरिन्छ । आजकै दिन नवदूर्गा पूजास्थलमा केरा, दारिम, धान, हलेदो, माने, कर्चुर, बेल, अशोक, जयन्तीलगायत फूलपाती भित्र्याइने भएकाले सोही नाम जनबोलीमा रहेको हो ।काठमाडौंका नेवार समुदायका घर-घरमा विश्वकर्मा तथा विद्याकी देवी महासरस्वतीको पूजा हुन्छ । गोरखा दरवारस्थित कालिका मन्दिरबाट फूलपाती लिएर आएको गुरुजुको पल्टनले त्यसलाई हनुमानढोकास्थित दशैंघरमा भित्र्याउने  नेपाली सेनाले फूलपाती बढाईं गर्छ । उक्त समारोहमा राष्ट्रपति, उपराष्ट्रपति, प्रधानमन्त्री, प्रधानन्यायाधीश, मन्त्रीहरु लगायत विशिष्ट व्यक्तित्वहरुको उपस्थिति रहन्छ ।

 हङकङ नेपाल हिन्दू एसोसिएसनले नयाँ बर्ष २०७४ तथा आफ्नो स्थापना दिवसका अवसरमा विभिन्न आध्यात्मिक तथा धार्मिक कार्यक्रमहरू सम्पन्न गरेको छ । एसोसिएसनले संचालन गरेको हङकङ यमुताइ स्थित हिन्दू मन्दिरमा नेपालबाट आउनुभएका पण्डित बालकृष्ण ज्ञवालीको अगुवाइमा चैत्र १५ गतेदेखि नित्य पूजा पाठ,प्रवचन तथा भजन-किर्तन संचालन गरिएको थियोे। नयाँ बर्ष प्रवेशका अवसरमा हिन्दू मन्दिर परिसर यमुताइबाट बिश्वशान्ति कलश यात्रा सुरु गरी जोर्डन,काउलूनलगायतका सहरका विभिन्न भागमा परिक्रमा गरी पुनः मन्दिरमा आइ समापन भएको थियो ।सोही क्रममा मङ्की हिलमा गइ भजन किर्तनका साथ लाखबत्ती समेत प्रज्वलन गरियो।१५ दिने धार्मिक तथा आध्यात्मिक अनुष्ठान समापन कार्यक्रमका अवसरमा मन्दिरमा योगदान पुर्याउने तथा आजीवन सदस्यता ग्रहण गर्ने व्यक्तिहरूलाई सम्मान समेत गरियो। नेपाली महाबाणिज्य दूत कमल प्रसाद भट्टराईले दिप प्रज्वलन गरी बिधिवत पुजन गरेर कार्यक्रमको शुभारम्भ गर्नुभयो ।सो अवसरमा महाबाणिज्य दूत भट्टराईले धर्म,संस्कृतिले मानिसमा संस्कार र आचरणको बिकास गर्ने बताउनुभयो ।उहाँले भौतिकसंगै आध्यात्मिक बिकास गर्न सके समाजको सन्तुलित बिकास हुने बताउनुभयो। एसोसिएसनकी अध्यक्ष गोमादेवी शर्माले हिन्दू मन्दिर हङकङमा रहने सम्पूर्ण नेपालीको आस्थाको केन्द्र भएकाले हरेक चाड्बाड र पर्वलाई मन्दिरले बिधिवत रुपमा मनाउंदै आएको बताउनुभयो।कवच पत्रिका सम्पादक तथा आद्यात्मीक पत्रकार समाजका अध्यक्ष्य शिरोमणि दवाडीले विश्व शान्तिका लागि आध्यात्मिक अनुष्ठान अपरिहार्य हुने बताउनुभयो | एसोसिएसनद्वारा संचालित हिन्दू मन्दिर पाँच बर्ष पूरा गरी छ बर्षमा प्रवेश गरेको छ। यसैबीच मातातिर्थ औंसीका अवसरमा पनि मन्दिर परिसरमा मातृ पूजन,तथा श्राद्ध गर्ने भक्तजनको विशेष उपस्थिति थियो।

सर्व प्रथम पवित्र शास्त्र श्रीमद्भगवत गीता जी पर विचार करते हैं।

पूर्ण परमात्मा (पूर्ण ब्रह्म) अर्थात् सतपुरुष का ज्ञान न होने के कारण सर्व विद्वानों को ब्रह्म(निरंजन- काल भगवान जिसे महाविष्णु कहते हैं) तक का ज्ञान है। पवित्र आत्माऐं चाहे वे ईसाई हैं, मुसलमान, हिन्दू या सिख हैं इनको केवल अव्यक्त अर्थात् एक ओंकार परमात्मा की पूजा का ही ज्ञान पवित्र शास्त्रों (जैसे पुराणों, उपनिष्दांे, कतेबों, वेदों, गीता आदि नामों से जाना जाता है) से हो पाया। क्योंकि इन सर्व शास्त्रों में ज्योति स्वरूपी(प्रकाशमय) परमात्मा ब्रह्म की ही पूजा विधि का वर्णन है तथा जानकारी पूर्ण ब्रह्म(सतपुरुष) की भी है। पूर्ण संत (तत्वदर्शी संत) न मिलने से पूर्ण ब्रह्म की पूजा का ज्ञान नहीं हुआ। जिस कारण से पवित्र आत्माऐं ईसाई फोर्मलैस गौड (निराकार प्रभु) कहते हैं। जबकि पवित्र बाईबल में उत्पत्ति विषय के सृष्टि की उत्पत्ति नामक अध्याय में लिखा है कि प्रभु ने मनुष्य को अपने स्वरूप के अनुसार उत्पन्न किया तथा छः दिन में सृष्टि रचना करके सातवें दिन विश्राम किया। इससे स्वसिद्ध है कि प्रभु भी मनुष्य जैसे आकार में है।

रुपका

इसी का प्रमाण पवित्र र्कुआन शरीफ में भी है। इसी प्रकार पवित्र आत्माऐं मुस्लमान प्रभु को बेचून (निराकार) अल्लाह (प्रभु) कहते हैं, जबकि पवित्र र्कुआन शरीफ के सुरत फूर्कानि संख्या 25, आयत संख्या 52 से 59 में लिखा है कि जिस प्रभु ने छः दिन में सृष्टि रची तथा सातवें दिन तख्त पर जा विराजा, उसका नाम कबीर है। पवित्र र्कुआन को बोलने वाला प्रभु किसी और कबीर नामक प्रभु की तरफ संकेत कर रहा है तथा कह रहा है कि वही कबीर प्रभु ही पूजा के योग्य है, पाप क्षमा करने वाला है, परन्तु उसकी भक्ति के विषय में मुझे ज्ञान नहीं, किसी तत्वदर्शी संत से पूछो। उपरोक्त दोनों पवित्र शास्त्रों (पवित्र बाईबल व पवित्र र्कुआन शरीफ) ने मिल-जुल कर सिद्ध कर दिया है कि परमेश्वर मनुष्य सदृश शरीर युक्त है। उसका नाम कबीर है। पवित्र आत्माऐं हिन्दू व सिख उसे निरंकार(निर्गुण ब ्रह्म) के नाम से जानते हैं। जबकि आदरणीय नानक साहेब जी ने सतपुरुष के आकार रूप में दर्शन करने के बाद अपनी अमृतवाणी महला पहला ‘श्रीगुरु ग्रन्थ साहेब‘ में पूर्ण ब्रह्म का आकार होने का प्रमाण दिया है, लिखा है ‘‘धाणक रूप रहा करतार (पृष्ठ 24), हक्का कबीर करीम तू बेएब परवरदिगार(पृष्ठ 721)‘‘ तथा प्रभु के मिलने से पहले पवित्र हिन्दू धर्म में जन्म होने के कारण श्री ब्रजलाल पाण्डे से पवित्र गीता जी को पढ़कर श्री नानक साहेब जी ब्रह्म को निराकार कहा करते थे। उनकी दोनों प्रकार की अमृतवाणी गुरु ग्रन्थ साहेब मे लिखी हैं। हिन्दुओं के शास्त्रों में पवित्र वेद व गीता विशेष हैं, उनके साथ-2 अठारह पुराणों को भी समान दृष्टी से देखा जाता है। श्रीमद् भागवत सुधासागर, रामायण, महाभारत भी विशेष प्रमाणित शास्त्रों में से हैं। विशेष विचारणीय विषय यह है कि जिन पवित्र शास्त्रों को हिन्दुओं के शास्त्र कहा जाता है, जैसे पवित्र चारों वेद व पवित्र श्रीमद् भगवत गीता जी आदि, वास्तव में ये सद् शास्त्र केवल पवित्र हिन्दु धर्म के ही नहीं हैं। ये सर्व शास्त्र महर्षि व्यास जी द्वारा उस समय लिखे गए थे जब कोई अन्य धर्म नहीं था। इसलिए पवित्र वेद व पवित्र श्रीमद्भगवत गीता जी तथा पवित्र पुराणादि सर्व मानव मात्र के कल्याण के लिए हैं। पवित्र यजुर्वेद अध्याय 1 मंत्र 15-16 तथा अध्याय 5 मंत्र 1 व 32 में स्पष्ट किया है कि ‘‘{अग्नेः तनूर् असि, विष्णवे त्वा सोमस्य तनुर् असि, कविरंघारिः असि, स्वज्र्योति ऋतधामा असि} परमेश्वर का शरीर है, पाप के शत्रु परमेश्वर का नाम कविर्देव है, उस सर्व पालन कत्र्ता अमर पुरुष अर्थात् सतपुरुष का शरीर है। वह स्वप्रकाशित शरीर वाला प्रभु सत धाम अर्थात् सतलोक में रहता है। पवित्र वेदों को बोलने वाला ब्रह्म यजुर्वेद अध्याय 40 मंत्र 8 में कह रहा है कि पूर्ण परमात्मा कविर्मनीषी अर्थात् कविर्देव ही वह तत्वदर्शी है जिसकी चाह सर्व प्राणियों को है, वह कविर्देव परिभूः अर्थात् सर्व प्रथम प्रकट हुआ, जो सर्व प्राणियों की सर्व मनोकामना

पूर्ण करता है। वह कविर्देव स्वयंभूः अर्थात् स्वयं प्रकट होता है, उसका शरीर किसी माता-पिता के संयोग से (शुक्रम् अकायम्) वीर्य से बनी काया नहीं है, उसका शरीर (अस्नाविरम्) नाड़ी रहित है अर्थात् पांच तत्व का नहीं है, केवल तेजपुंज से एक तत्व का है, जैसे एक तो मिट्टी की मूर्ति बनी है, उसमें भी नाक, कान आदि अंग हैं तथा दूसरी सोने की मूर्ति बनी है, उसमें भी सर्व अंग हैं। ठीक इसी प्रकार पूज्य कविर्देव का शरीर तेज तत्व का बना है, इसलिए उस परमेश्वर के शरीर की उपमा में अग्नेः तनूर् असि वेद में कहा है।

काठमाडौं:वार्षिक अर्बौं रुपैयाँ उठ्ने जग्गा कौडीको भाउमा भाडा लगाएको कोषले पशुपतिको जग्गा बेचेर कर्मचारीलाई उपदान र सुविधा दिएको   छैन।  तिलगंगा आँखा अस्पतालले कोषसँग सम्झौता गरेर लिएको पाँच रोपनी जग्गाको भाडा २२ वर्षसम्म तिरेन ।   पशुपति क्षेत्र विकास कोषका पदाधिकारी र कर्मचारीले गर्नुपर्ने जिम्मेवारी पूरा नगर्दा कोषले बर्सेनि अर्बौं रुपैयाँ गुमाउँदै आएको छ ।  बर्सेनि झन्डै पाँच करोड रुपैयाँ उठ्ने उक्त जग्गाको भाडाबापत अस्पतालले दुई लाखका दरले तिर्न थालेको छ । नागरिक उड्डयन प्राधिकरणले एक हजार रोपनीभन्दा बढी जग्गा व्यावसायिक प्रयोजनमा लगाए पनि कोषलाई वार्षिक जम्मा २२ लाख मात्र तिर्दै आएको छ ।  पूर्वसंस्कृतिमन्त्री जीवनबहादुर शाहीले केही महिनाअघि प्राधिकरणले अबदेखि पशुपति क्षेत्र विकास कोषलाई वार्षिक एक करोड रुपैयाँ दिने निर्णय गराएका थिए । कोषले उक्त निर्णयलाई ‘कृपा’ का रूपमा लिएको जानकारी दिँदै सुवेदीले भने, ‘पहल गर्ने हो भने कोषले तिलगंगा अस्पतालबाट बर्सेनि ५ करोड उठाउन सक्छ ।

पशुपतिको जग्गा कहाँ कति ?

तिलगंगा आँखा अस्पताल– पाँच रोपनी (भाडा:  दुई लाख)
नागरिक उड्डयन प्राधिकरण (विमानस्थल, पार्किङ र गल्फकोर्ट)– एक हजार एक सय ६७ रोपनी (भाडा ः २२ लाख)
रौतहट र सर्लाही– १ हजार १ सय बिघा (आम्दानीविहीन)
गोठाटार– ५ सय ३५ रोपनी (आम्दानीविहीन)
भण्डारखाल आसपास र मृगस्थली– १ सय ५१ रोपनी (आम्दानीविहीन)

कामको जिम्मेवारीबाट पन्छिने प्रवृत्ति र कुनै नयाँ काम गर्ने सन्दर्भ आए ‘अख्तियारले यसो गर्छ उसो गर्छ’ भन्दै पन्छिने प्रवृत्ति बढेका कारण आवश्यक कामसमेत हुन नसक्दा अर्बौं रुपैयाँ गुमाउनु परेको तथ्य खुलेको हो ।

हिन्दू मन्दिरकी अध्यक्ष गोमा देवी शर्माको अगुवाइमा एक टोलीले म्याग्दी-पर्वत-कास्कीका धार्मिक स्थलको भ्रमण गर्नुका साथै त्यहाँस्थित बृद्ध बृद्धालाई फलफूल तथा खाद्यान्न बितरण गरेका छन । एसोसिएसनकी अध्यक्ष शर्मा तथा आध्यात्मिक पत्रकार समाजका अध्यक्ष तथा कवच पत्रीकाका सम्पादक शिरोमणि दवाडी तथा भजन गायिका सुनिता श्रेष्ठ सहितको समूह म्याग्दीको तातोपानी कुण्ड,गलेश्वर शिव धाम तथा कास्की बिन्ध्यवासिनी मन्दिर पुगी दर्शन गर्नुका साथै आध्यात्मिक पत्रीका “कवच” प्रवर्धनार्थ विभिन्न ब्यक्तित्वलाई भेट गरेका हुन ।सोही अवसरमा गलेश्वर धामका अध्यक्ष रुद्रबहादुर केसी कार्कीको उपस्थितिमा गलेश्वर धाममा रहेका बृद्धबृद्धालाई हङकङ नेपाल हिन्दू एसोसिएसनकी अध्यक्ष गोमादेवी शर्माले खाद्यान्न तथा फलफूल बितरण गर्नुभयो। सहयोग हस्तान्तरण कार्यक्रममा बोल्दै शर्माले सेवा नै धर्म भएकाले धर्म गर्न सबैले सत्कर्म गर्नुपर्ने बताउनुभयो । उहाँले धर्म शास्त्रले बबृद्धाबृद्धको सेवालाई उत्तम कर्म ठानेको बताउनुभयो।धामका अध्यक्ष कार्कीले हङकङमा हिन्दू मन्दिर संचालन गरेर शर्माले उदाहरणीय कार्य गरेको बताउदै उहाँको कदम नेपाली नारीको गर्वको बिषय भएको चर्चा गर्नुभयो। संचारकर्मी शिरोमणि दवाडीले युवा समुदायलाई नैतिकताको पाठ सिकाउन आध्यात्मिक चेतना जरुरी भएकाले “कवच” पत्रीकामार्फत अन्तरास्ट्रिय स्तरमै आध्यात्मिक चेतना संचालन गर्न लागिएको जानकारी गराउनुभयो। उहाँले हालै हङकङ,बर्मा,थाइल्यान्ड र भारतमा “कवच” आध्यात्मिक जागरण अभियान पूरा भएको समेत जानकारी गराउनुभयो। यसैबीच आगामी नयाँ बर्षका अवसर पारी कवच पत्रीकाको समन्वय तथा एसोसिएसनद्वारा हङकङमा संचालित हिन्दू मन्दिरको अगुवाइमा हङकङबाट एक टोली नेपाल तथा भारतका तिर्थस्थलको भ्रमणमा आउदै छ। @पवित्रा पौडेल,काठमाण्डौ।

फाल्गुन १३, २०७३- आधा घन्टादेखि ४५ मिनेटसम्ममा  पशुपति क्षेत्र विकास कोषले यस वर्षको शिवरात्रिमा पशुपति दर्शन गर्न आउने भक्तजन मन्दिर परिसरमा  व्यवस्था मिलाएको छ । सर्वसाधारणलाई सुविधा होस् भनेर यसपटकदेखि कोषले विशेष पास र मूल समारोह समिति पनि हटाएको छ । कोषका सदस्यसचिव डा. गोविन्द टण्डनले गत वर्षको भन्दा छिटो दर्शन गर्न पाउने व्यवस्था गरेको र ४५ मिनेटसम्ममा दर्शनको व्यवस्था मिलाउने लक्ष्य लिइएको बताए ।