माला धितालसग भरतसन्तोषी लामाको अन्तर्वार्ता

माला धितालसग भरतसन्तोषी लामाको अन्तर्वार्ता

(विगत बाह्र वर्षदेखि निरन्तर रूपमा जर्मनी सस्था पार्सल अफ पिस मार्फत सामाजिक सेवा र सद्भावमा खटिरहनुभएका एक जुजारु महिला ब्याक्तित्व हुन माला धिताल।उनै माला धितालसग हाम्रा सहकर्मी भरतसन्तोषी लामाले गर्नुभएको कुराकानीको सार यहाँ प्रस्तुत गरिन्छ।)
*यहाँको परिचय सहित समग्र सस्थाको बारेमा बताईदिनुहोस न। -म माला धिताल।म चाहिँ हाल पार्सल अफ पिस भन्ने सस्थाको अध्यक्ष हु।र म यस सस्थाको संचालक पनि हु।यो सस्था मार्फत काम गरेको हामीले बैधानिक रुपमा ६ वर्ष भयो।तर नुवाकोट कार्यक्षेत्र बनाएर विभिन्न काम गरेको चाहिँ १२ वर्ष बित्यो।
*विभिन्न क्षेत्र भनेर भन्नुभयो मुलतः पार्सल अफ पिसले कुनकुन क्षेत्रलाई आफ्नो कार्यक्षेत्र बनाएको छ?
-हजुर मुख्यतया स्वास्थ्य,खानेपानी,सरसफाइ,पोशाक,आवास लगायतका क्षेत्रलाई बढी महत्त्व दिएका छौ।सुरुमा हामीले जस्को घरमा शौचालय छैन,उनीहरुको शौचालय ब्यवस्थापनमा पनि सहयोग गरेका थियौ।त्यहाँका स्थानीय मानिसहरुको स्वास्थ्यसग प्रत्यक्ष सरोकार राख्ने धुवारहित चुल्हो निर्माणकार्यमा पनि हामीले सहयोग पुर्याएका थियौ।त्यस सन्दर्भमा हामीले २५ सय चुल्हो निर्माण गरि हाम्रो सस्था सेवारत नुवाकोट सुनखानीका स्थानीय वासिन्दालाई सहयोग गर्यौ।सेवारत नुवाकोटकै नौ वटा विद्यालयमा पुनः निर्माण गर्यौ।दुखी गरिब बालबालिकालाई छात्रवृत्तिको ब्यवस्थापन गर्यौ।
*विगतमा यति धेरै काम गरेको पार्सल अफ पिस सस्थाले तत्काल चाहि के गरिरहेको छ?
-हामीले हालसालै पौने चार करोड बराबरको चारवटा विद्यालयमा भुकम्पीय क्षतिग्रस्त विद्यालयमा भवन निर्माण सम्पन्न गरेका छौ।त्यसको लागि केहि हप्ता भित्र नै भवनहरुको उद्घाटन अनि समुदायलाई हस्तान्तरण कार्यक्रम तय गरेका छौ।भुकम्पीय क्षति भएकोले डेक्स बेञ्च पनि ब्यवस्थापन गरिरहेका छौ।त्यसपछि तत्काल कम्प्युटर दिने योजना तय गरेका छौ।अनि अपांग गरिब महिला बालबालिकालाई पनि हामीले सहयोग र समर्थन गर्दै आईरहेका छौ।त्यस्तै नुवाकोट जिल्ला कै आठ विद्यालयमा ४/४ जना भान्से राखेर हामीले सम्पुर्ण स्कुले बालबालिकाको लागि पोषणयुक्त दिवा खाजाको ब्यवस्थापन गरेका छौ।त्यसमा हामीले वार्षिक ५० लाख खर्च गर्दै आईरहेका छौ।
*स्कुले केटाकेटीलाई दिवा खाजाको अलवा सस्थाले पोशाक,झोला,जुत्ता लगायतका सामग्री वितरण गरेको समाचारहरु हामीले सुनेका थियौ यो छनौट तथा वितरणको मापदण्ड चै के रहेछ?
-हामीले विभिन्न कार्यक्रम सुरु गर्ने क्रममा विद्यालयहरुमा पुग्छौ।त्यहाँ बालबालिकाको दैनिकी नियाल्दा के कस्ता समस्या भोगिरहेका छन त्यस विषयमा छलफल गर्छौ।र दाताहरु सग प्रस्ताव गर्छौ र हामी कार्यक्रम बनाएर ल्याउछौ। *अगाडि भन्नुभयो विभिन्न विद्यालयमा भुकम्पले क्षतिग्रस्त भवन निर्माण गर्यौ।कुनकुन विद्यालयको कतिवटा भवन निर्माण सम्पन्न भयो? -एउटा चाहिँ ग्रामीणदेवी माध्यमिक विद्यालय सुनखानीको हामीले १६ वटा कोठा निर्माण गर्यौ।यो हामीले सहयोग गरेको विद्यालयहरु मध्ये पुर्ण रुपमा क्षति भएको विद्यालय थियो।जस्लाई हामीले पौने दुई करोड खर्च गर्यौ।अनि आरुखर्क स्कुल छ।त्यसमा पनि नौ कोठा छ।अर्को मनकामना छ।त्यसमा पनि नौ कोठा निर्माण गर्यौ।अनि अर्को अरुणोदय स्कुल छ त्यसमा चाहिँ एक तला निर्माण गरेका छौ।यसरी हामीले महाभुकम्प २०७२ पछि झन्डै ३८ वटा कक्षाकोठा निर्माण सम्पन्न गरेका छौ।हामीले यिनै कार्यक्रमहरुमा पौने चार करोड खर्च गरेका हौ।
*यति धेरै पुनः निर्माणका कार्यक्रम अनि अन्य शैक्षिक गतिविधि संचालनको लागि जम्मा हुने रकम बिदेशीहरुले कसरी जम्मा गर्दा रहेछन्?
-एउटा जर्मनीमा न्युनवर्गमा नेपाल हेल्फे इम क्लाइम रामन भन्ने एउटा संगठन छ।त्यही जर्मनी संगठनले अहिले हाम्रा पीडित दुखी,गरिब बालबालिकालाई संरक्षण र सहयोग रकम दिईरहेको छ।सो संगठनले बिहान आठ बजेदेखि बेलुका बाह्र बजेसम्म खटेर दस युरो देखि सय युरोसम्म को एकदमै कम कम सानो रकम भएपनि जुटाएर जम्मा गरेको देख्दा उनीहरुलाई पनि साच्चिकै सजिलो चाहि छैन भन्ने म महसुस गर्छु।रकम जम्मा गर्नको लागि उस्ले हामीले गरेको बिगतको विभिन्न कार्यक्रम फोटो,भिडियो देखाएर,स्लाईड कार्यक्रमहरु गर्ने,त्यहाँका मानिसहरुलाई यहाँका समस्या भनेर बिशेष गरि बालबालिकाका लागी खाजा कार्यक्रमको लागि भनेपछि एकदमै खुशी भएर सहयोग गरेको पाइयो।यति दुख गरेर जम्मा गरेको पैसा भएकोले हामीले पनि थोरै पैसाले धेरै काम होस् भनेर कार्यक्रमहरु संचालन गरिरहेका छौ।
*यतिधेरै दुखले सहयोग गरेको दाताहरुको पैसा भन्नुभयो ?
राम्रो हरहिसाबले पनि कार्यक्रमहरु तर्जुमा गरिरहेको पनि बताउनुभयो।खासमा कार्यक्रम भैरहेको ठाउँमा तपाई पुग्दा त्यहाँका पीडित बालबालिका,समुदायको प्रतिक्रिया चाहिँ के हुन्छ?तपाईप्रती? -असाध्यै राम्रो भन्छन् श्रद्धा व्यक्त गर्दछ्न।हाम्रो दुख बुझ्नुभयो खुशी छौ भन्छन्।त्यस्तै बिदेशीहरु पनि नेपाल आउदा उद्घाटन स्थलमा जादा उनीहरुपनि आफुले गरेको सहयोग प्रती गौरव गर्छन्।र अझै थप सहयोग गर्छौ भनेर प्रतिबद्धता ब्यक्त गर्दछन। *वार्षिक कार्यक्रम योजना तर्जुमा चाहिँ तपाईंहरु गर्नुहुन्छ कि बिदेशीले? -सुरुमा हाम्रो कार्यक्रम एकदमै सानो थियो पछि हाम्रो कार्यक्रम पनि बढ्यो।उनीहरुको योजना पनि बढ्यो।पछिल्लो कार्यक्रम भुकम्प पछि उक्त संगठनले धेरै क्षेत्रमा सहयोग पनि गर्दै आईरहेको छ।
*भावीयोजना तथा कार्यनीतिहरु के कस्ता छन?
-अब हामीले चारवटा विद्यालयहरु पुरै निर्माण सम्पन्न गर्यौ।हामीले नुवाकोटमा जम्मा नौवटा र गोर्खामा गण्डकी स्कुल कुरिन्टारमा सहयोग गर्दै आईरहेका छौ।त्यस स्कुल हरुमा खाजा कार्यक्रम र छात्रवृत्ति कार्यक्रमले निरंतरता पाईरहनेछ।र सहयोग गरिरहेको विद्यालयमा तत्काल कम्प्युटर र ईन्टरनेट को पनि ब्यवस्थापन गर्दैछौ।त्यस्तै अर्को योजना तर्जुमा भैसकेको चाहिँ कुम्भेश्वर स्कुल सुनखानी छेउको गाउँमा नमुना १० वटा ४कोठे १० परिवारलाई बस्न मिल्ने गरि आवासको पनि ब्यवस्थापन पनि गर्दैछौं ।