बिपद् व्यवस्थापनको अभ्यासमा टोखा नगरपालिका

हार्दिक श्रद्धाञ्जली

हार्दिक श्रद्धाञ्जली
हाम्रा पुजनिय पिता बैतडी जिल्ला दोगडाकेदार गाउँपालिका वडा नम्बर २ बह्मपुर निवासी स्वर्गीय पुर्खानन्द भट्टको यही चैत्र ६ गतेका दिन भएको असाहमयीक निधनले हामी अत्यन्तै दुखी एंबम मर्माहत भएका भएका छौ । शोकको यस घडीमा दिवंगत आत्माको चिरशान्तीको कामना गर्दै बैकुण्ठमा बास होस् भनी हार्दिक श्रद्धाञ्जली अर्पण गर्दछौ ।
धर्मपत्नी ः गोमती देवी भट्ट
छोराहरु ः गणेश दत्त भट्ट, तारा दत्त भट्ट
बुहारी ः पार्वती भट्ट
नातीहरु ः भुवन भट्ट, आर्दश भट्ट
बहिनी ज्वाई ः लक्ष्मी जोशी, ईश्वर दत्त जोशी
भान्जा ः महेश दत्त जोशी, नारायण दत्त जोशी
छोरीहरु ः मानमती भट्ट, जानकी जोशी, बबिता अवस्थी, जयन्ती भट्ट
छोरी ज्वाईहरु ः मोहनदेव भट्ट, दीपक राज जोशी, जग्दीश प्रसाद अवस्थी
छोरी नाति नातिनिहरु ः राधिका, नविन, रिता, प्रकाश, मनोज, आस्मा र आशिष्
एवंम समस्त भट्ट परिवार दोगडाकेदार गाउँपालिका वडा नम्बर २ बह्मपुर बैतडी

तारकेश्वर नगरपालिका वडा नं १ साङ्ला स्थित साङ्ला प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्रमा मृगौला हेमोडायलाइसिस सेवा

तारकेश्वर नगरपालिका नगर प्रमुख कृष्ण हरि महर्जनले वडा नं १ साङ्ला स्थित साङ्ला प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्रमा मृगौला हेमोडायलाइसिस सेवा सुरु गर्नुहुदै

तारकेश्वर नगरपालिका १ साङ्ला प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्रमा मृगौला डायलाशिस गर्न मिमल्ने

मनोहर मावि टोखामा अभिभावकको निःशुल्क स्वास्थ्यपरिक्षण

काठमाडौँ, १५ मङ्सिर : काठमाडौँको टोखामा एक विद्यालय, एक नर्स कार्यक्रमअन्तर्गत अभिभावकलाई निःशुल्क स्वास्थ्य परिक्षण गरिएको छ । टोखाको मनोहर माध्यामिक विद्यालयको आयोजना तथा टोखा नगरपालिकाको सहयोगमा मनोहर माविका १५० भन्दा बढी अभिभावकको निःशुल्क स्वास्थ्य परिक्षण गरिएको हो । स्वास्थ्य परिक्षणअन्तर्गत ब्लड प्रेसर, सुगर, उचाई अनुसारको वजन, उचाई, तौललगायतको स्वास्थ्य जाँच गरिएको कार्यक्रमकी निर्देशक एवम् वरिष्ठ नर्स कबिसा श्रेष्ठले जानकारी दिनुभयो । उहाँले विद्यार्थीसँगै अभिभावकलाई समेत स्वस्थ्य राख्नका लागि उक्त कार्यक्रम सञ्चालन गरिएको बताउनुभयो । कार्यक्रममको शुभारम्भ कार्यक्रममा बोल्दै टोखा नगरपालिका वडा नं १० का वडाअध्यक्ष मचाकाजी महर्जनले विद्यार्थीसँगै अभिभावकलाई समेत स्वस्थ राख्न स्वास्थ्यपरिक्षण कार्यक्रमले सहयोग पुग्ने विश्वास व्यक्त गर्नुभयो । टोखा नगरपालिका शिक्षा शाखा प्रमुख बाबुराम गौतमले टोखाभित्रका सामुदायिक विद्यालयमा अध्ययनरत विद्यार्थीलाई स्वस्थ्य राख्नका लागि नगरपालिकाले एक विद्यालय, एक नर्स कार्यक्रम सञ्चालन गरेको बताउनुभयो । कार्यक्रममा ग्राण्डी अस्पतालका डाक्टरहरुले स्वास्थ्य चेकजाँच गर्नुभएको थियो । विस २०१९ सालमा स्थापना भएको मनोहर माविमा हाल ६५५ विद्यार्थी अध्ययनरत छन् ।

‘सुगर’ के हो र कसलाई हुन सक्छ

मधुमेह एउटा गम्भीर स्वास्थ्य समस्या हो जसका कारण प्रत्येक वर्ष १० लाखभन्दा बढी मानिसको ज्यान जाने गर्छ। जोसुकैलाई पनि यो रोग लाग्न सक्छ। यसलाई चिकित्सकीय भाषामा ‘डाइअबीटीज’ भनिन्छ। रगतमा चिनीको मात्रा बढी हुने भएकाले यसलाई ‘सुगर’ वा ‘चिनी रोग’ पनि भन्ने गरिएको छ। शरीरले रगतमा भएको सबै चिनी (ग्लुकोज) प्रशोधन गर्न नसक्दा मानिसमा हृदयाघात, मस्तिष्काघात र अन्धोपन हुन सक्छ अनि मिर्गौलाले काम गर्न छाड्ने अवस्था पनि निम्तिन सक्छ। खाना खाएपछि हाम्रो शरीरले कार्बोहाइड्रेटलाई टुक्र्याएर ग्लुकोज बनाउँछ। पेटनजिकै अवस्थित प्यान्क्रिअस अर्थात् अग्न्याशय भनिने एउटा ग्रन्थिले इन्सुलिन होर्मन उत्पादन गर्छ जसले हाम्रो शरीरलाई त्यो ग्लुकोजलाई सोसेर पोषण बनाउन निर्देशन दिन्छ। तर इन्सुलिनले राम्ररी काम नगरे वा त्यसको उत्पादन नभए रगतमा चिनी जम्मा हुन थाल्छ। त्यस्तो अवस्थालाई मधुमेह अर्थात् डाइअबीटीज भनिन्छ। मधुमेह भएकामध्ये झन्डै १० प्रतिशत मानिसमा टाइप वन डाइअबिटीज भएको हुन्छ। टाइप टू डाइअबीटीज हुँदा प्यान्क्रिअस ग्रन्थिले पर्याप्त इन्सुलिन उत्पादन गर्दैन र होर्मनले पनि राम्रोसँग काम गर्दैन।

विभिन्न अध्ययनहरूले फरकफरक मापदण्ड प्रयोग गरेर ६ देखि १६ प्रतिशत गर्भवती महिलामा ‘जेस्टेशनल डाइअबीटीज’ देखा पर्ने गरेको जनाएका छन्।  त्यस्तो अवस्था सिर्जना भएका महिलाहरूले चिनीको मात्रालाई आहारा, शारीरिक गतिविधि वा इन्सुलिनको प्रयोग गरेर टाइप टू मधुमेह हुनबाट रोक्नुपर्छ। मानिसहरूमा मधुमेह हुनुअघिका समस्याहरू पनि देखा पर्न सक्छन्। त्यति बेला ग्लुकोजको मात्रा बढी हुने गर्छ र त्यसले पनि मधुमेह गराउन सक्छ।

उत्तराखण्डमा सुरुङभित्र फसेका ४० मजदुरको उद्धार प्रयास

भारतमा उत्तराखण्ड राज्यमा एउटा भत्किएको सुरुङमा गत आइतवारदेखि फसिरहेका ४० जना मजदुरको ज्यान जोगाउने प्रयास उद्धारकर्मीहरूले गरिरहेको बताइएको छ। फसिरहेका ती मजदुरहरू उक्त भत्किएको सुरुङ निर्माणमा संलग्न थिए। त्यहाँ पहिरोका कारण उक्त निर्माणाधीन सुरुङको केही भाग भत्किँदा मजदुरहरू त्यहाँ फसेका बताइएको छ। ती मजदुरहरूसँग सम्पर्क स्थापित गर्न सफल भएका छन्। उनीहरूलाई खानेकुरा, पानी र अक्सिजन पठाइएको छ। मङ्गलवार राति वा बुधवारसम्म ती मजदुरहरूलाई उद्धार गर्न सकिने अनुमान गरेका छन्। उत्तरकाशी जिल्लामा निर्माण भइरहेको उक्त सुरुङ उत्तराखण्डका प्रसिद्ध तीर्थस्थलहरूलाई जोड्न यातायात व्यवस्थामा सुधार ल्याउने सङ्घीय सरकारको महत्वाकाङ्क्षी राजमार्ग परियोजनाको एक भाग हो। कतिपय हिमाल र हिमनदीहरू रहेको उक्त क्षेत्रमा हिन्दू धर्मावलम्बीहरूका केही प्रसिद्ध तीर्थस्थलहरू पनि छन्। आइतवार स्थानीय समयानुसार बिहान ५ बजे निर्माणाधीन सुरुङमा दुर्घटना भएको थियो। मजदुरहरूले काम गरिरहेको अवस्थामा सिल्क्यारा सुरुङको मुखदेखि २०० मिटरभित्रको भाग भत्किएको उनले बताए।

नजिकै गएको पहिरोले सुरुङ क्षेत्रमा ठूलो मात्रा ढुङ्गामाटो थुप्रिँदा सुरुङ भत्किएको बताइएको छ। त्यसले गर्दा सुरुङभित्र अक्सिजनको आपूर्ति पनि काटिएको बताइएको छ। आइतवार राति वाकीटकी यन्त्रको माध्यमबाट सुरुङमा फसेका मजदुरहरूसँग सम्पर्क स्थापित भएको थियो। सुरुङभित्र निर्माण कार्यका लागि पानी लग्न बनाइएको पाइपलाइनको प्रयोग अहिले ती मानिसहरूसम्म अक्सिजन, खानेकुरा र पिउने पानी पुर्‍याउन भइरहेको छ। फसिरहेका मानिसको उद्धार गर्न त्यस क्षेत्रमा उत्खनन सुरु गर्नुअघि उद्धारकर्मीहरूले त्यहाँ थुप्रिएको ढुङ्गामाटोको कैयौँ मिटर अग्लो विशाल डङ्गुर हटाउनुपर्ने छ। त्यसका लागि एक्स्कभेटर र अन्य ठूला उपकरणहरूको प्रयोग भइरहेको छ। मजदुरहरूसम्म पुग्न मङ्गलवार बिहान ढुङ्गामाटोले पुरिएको सुरुङको भागमा ९०० मिमिको पाइप छिराउनका लागि त्यस स्थानमा ड्रिल गर्ने प्रयासमा उद्धारकर्मीहरू लागिरहेका राज्य सरकारले जनाएको थियो।